Kaşıntılı Eritemli Makülopapüler Döküntü

[Barış]

KAŞINTILI ERİTEMLİ MAKÜLOPAPÜLER DÖKÜNTÜ

Deniz kenarına yapılan bir gezi, bu hastada mayosunun olduğu yerde olağan dışı bir döküntü oluşturdu.

      Kliniğimize, North Carolina’da bir plaja yapılan bir geziden bir hafta sonra döküntüsü oluşan 35 yaşında bir erkek hasta geldi. Döküntü üst kol içlerinde başlamış (koltukaltı hariç), sonra da kasık, uyluk, kalça ve ayaklarının üstüne doğru ilerlemişti. Hastanın sırtında, başında veya boynunda döküntü yoktu. Döküntü bazı yerlerde birleşen makülopapüler erupsiyon şeklindeydi ve mayo bölgesinde farklı bir yayılımı vardı.

      Hasta döküntünün çok kaşıntılı olduğunu, ama yine de son birkaç günde düzelme olduğunu söyledi. Sistemik semptomları yoktu, son zamanlarda yeni bir sabun ya da deterjan kullanmamış ve yeni bir kıyafet de giymemişti. Ancak, daha önceki plaj gezilerinden sonra da benzer bir döküntü deneyimi yaşadığını, ama daha önceki döküntülerin bu kadar şiddetli olmadığını belirtmişti.

      Plajda hastaya eşlik eden diğer aile üyelerinin hiçbirinde böyle bir döküntü olmamıştı.

■   TANINIZ NEDİR?

■   BU HASTAYI NASIL TEDAVİ EDERSİNİZ?

Tanı: Yüzücü Erupsiyonu

      Hastaya yüzücü dermatiti veya deniz uyuzu da denilen yüzücü erupsiyonu tanısı konuldu. Yüzücü erupsiyonu okyanusta yüzen bireylerde ortaya çıkabilen, yoğun olarak kaşıntılı bir papüler eritemli dermatittir. 1

      Bu tür dermatite neden olan - kısaca thimble denizanası olarak bilinen - Scyphomedusae Linuche unguicıı-lata’nm planula larvasıdır. 2 L unguiculata’ya en çok Karayipler, Meksika Körfezi, Amerika Birleşik Devletlerinin güneyi ve Güney Amerika’daki sularda rastlanır. 1 Mayıs ayında en yüksek düzeye ulaşan yüzücü dermatiti olgularına en çok bahar ve yaz aylarında rastlanır. 3 En yüksek risk altında olanlar çocuklar, daha önce yüzücü erupsiyonu geçmişi olan insanlar ve su sporları ile ilgilenenlerdir (ör., sörfçüler). 4

      L ungniculata larvaları mayoların örgüsünden geçecek kadar küçüklerdir. Yüzücü sudan çıktıkça, mayo filtre görevi görerek suyu süzer ve larvaların çoğu geride kalır. 1 Denizanası mayonun etkisiyle deriye bastırıldığı zaman savunma mekanizması devreye girer ve zehirini salar. 1,5 Sonuç olarak, hastalarda sırf mayo bölgesinde değil, ayrıca aksilla gibi deri katlantıları olan yerlerde ve üst kalça arasında da döküntü saptanabilir. Sörfçüler için sorunlu bölgeler göğüs ve karındır - buralar vücudun sörf tahtasına değdiği yerlerdir. 3,6

■ Başlangıç hemen oluşmamaktadır. Lezyonların oluşması için bir kaç saat geçmesi gerekir ve yenilerinin ortaya çıkması günler alabilir. 'Ani batma hissi daha önceki yüzücü erupsiyonu olayları ile ilişkilendirilir ve antijene karşı duyarlılık olduğunu belirtir. 3

■ Her reaksiyon aynı değildir. Bazı insanlar daha az reaksiyon gösterir, diğerleri ise daha bağışık olabilir. Çocuklarda ve aşırı zehirlenen olgularda ateş, üşüme, mide bulantısı, halsizlik, hapşırma, dispne, kusma, baş ağrısı ve ishal gibi daha ağır sistemik semptomlar görülmektedir. 4,6

Ayırıcı tanıda ‘Yüzücü kaşıntısı’ yer almaktadır

Hastamızda oluşan kaşıntılı döküntünün diğer nedenleri şunlardır (Tablo);

■ Cercerial dermatit, yüzücü kaşıntısı olarak da bilinen makulopapüler inflamasyon acı, iğne batma hissi ve kaşıntı ile kendini gösterir. Tatlı suda bulunduktan birkaç saat sonra ortaya çıkar ve sadece vücudun temas eden bölgeleri ile sınırlıdır. Dermatitin nedeni? Shistosoma ve Trichobilharzia nın larva trematodlarıdır.

■ Fitofotodermatit, derinin vezikül ve büllerle birlikte eritemli, kaşıntılı inflamasyonudur. Sıklıkla hiperpig-mente olan erupsiyon, bireyin limongiller gibi ışığa hassas bitkilerle temas ettikten sonra, güneşin altında zaman geçirmesi ile oluşmaktadır.7

■ İnfeksiyöz follikülit çok sayıda püstül oluşumu ile sonuçlanan kıl follikülü infeksiyonudur. Sıklıkla jakuzi folliküliti de denilen Pseudomonas aeruginosa follikü-liti, kaşıntılı ve hassas olabilir.7

■ Grover hastalığı, geçici akantolitik dermatoz olarak da bilinir, genelde orta yaşlardaki erkekleri etkiler. Pullu papüllerin gövdede dağıldığı kaşıntılı bir dermatoz-dur ve kümelenme gösterebilir. Nedeni bilinmemektedir, ama yüksek ateş, yoğun egzersiz ve güneşe önemli derecede maruz kalma ile ilişkilendirilmektedir. 7

Genellikle tedaviye gerek yoktur

      Yüzücü erupsiyonu genelde bir veya iki hafta içinde kendiliğinden iyileşmektedir.1 Eğer tedavi gerekliyse, topi-kal kortikosteroidler ve oral antihistaminliker ile başlayın. Eğer yetersiz olursa oral kortikosteroidlere 1 (öneri derecesi (OD): C) geçin. Riski en aza indirmek için, yüzücüler okyanusa girdikten sonra olası en kısa sürede mayolarını çıkarmalı ve duş almalıdır.

Benadryl etkilidir

      Hastamıza difenhidramin (Benadryl) kullanmasını önerdik ve kaşıntı geçti. Ayrıca, okyanusa girip çıktıktan sonra, mümkün olduğu kadar çabuk mayosunu çıkarmasını ve duş almasını tavsiye ettik.

Öneri derecesi (OD)

      A İyi kalitede hasta yönelimli kanıt

      B Tutarsız veya kısıtlı kalitede hasta yönelimli kanıt

      C Görüş birliği, olağan uygulama, görüş, hastalık yönelimli kanıt, olgu serileri

■ Kaynaklar

1.Rossetto AL, Dellatorre G, Silveira FL, et al. Seabather’s eruption: a clinical and epidemiological study of 38 cases in Santa Catarina State, Brazil. Rev Inst Med Trop Sao Paulo. 2009;51:169-175.

2.Black NA, Szmant AM, Tomchik RS. Planule of the scy- phomedusa Linuche unguiculata as a possible cause of seabather’s eruption. Bulletin of Marine Science. 1994;54: 955-960.

3.Tomchik   RS, Russell MT, Szmant AM, et al. Clinical perspectives on seabather’s eruption, also known as ‘sea lice.’ JAMA. 1993;269:1669-1672.

4.Kumar S, Hlady WG, Malecki JM. Risk factors for seabather’s eruption: a prospective cohort study. Public Health Rep. 1997;112:59-62.

5.Haddad V, Lupi O, Lonza JP, et al. Tropical dermatology: marine and aquatic dermatology. J Am Acad Dermatol. 2009; 61:733-750.

6.Wong DE, Meinking TL, Rosen LB, et al. Seabather’s eruption: clinical, histologic and immunologic features. J Am Acad Dermatol. 1994;30:399-406.

7.Wolff K, Johnson RA. Fitzpatrick’s Color Atlas and Synopsis of Clinical Dermatology. 6th ed. New York: McGraw-Hill; 2009. Available at: http://www.accessmedicine.com/resourceTOC. aspx?resourceID=45. Accessed August 6, 2010.


Robyn Monckton, medical student;

Blake Fagan, MD;

Daniel J. Frayne, MD;

Gaye F. Colvin, MLIS

Florida International University, Miami (Ms. Monckton); MAHEC Family Medicine Clinic, Asheville, NC (Drs. Fagan and Frayne and Ms. Colvin)

Blake.fagan@mahec. net

BÖLÜM EDİTÖRÜ Richard p. Usatine, MD

University of Texas Health Science Center at? San Antonio

Journal of Family Practice, Vol 60, No 10:613-615, Ekim 2011